انجمن شطرنج ایران Iranian Chess Forum

ارسال: #4

نحوه ارزیابی پوزیسیون توسط انجینها و کمّی کردن فاکتورهای کیفی!


میدونید ک فاکتورهایی ک ما انسانها برای ارزیابی پوزیسیونهای شطرنج ب کار میبریم شامل موارد زیره:

۱. متریال
۲. وجود تهدیدهای پوزیسیونی یا تاکتیکی
۳. امنیت شاهها
۴. خطوط باز
۵. ساختار پیاده‌ای
۶. مرکز و فضا
۷. تحرک سوارها


همه تیمهای ارزیابِ پوزیسیونیِ انجینها هم کمابیش از همین فاکتورها استفاده میکنن و اونها رو در جدولها، الگوریتمها و فرمولهای بسیار پیچیده و خاصی، برای انجینشون تعریف میکنن.

ما در طی این مباحث وارد بررسی اون الگوریتمها و...نخواهیم شد ب این علت ک از هدف کارمون خیلی دور میشیم. هدف ما خیلی عملی‌تره و قصد داریم شطرنج خودمون رو بهبود بدیم ن اینکه در باتلاقِ مسائل تئوریک و الگوریتمهای ریاضی غرق بشیم.


خب...دیگه وقتش رسیده ک بریم سراغ مسائل عملی. از ارزیابی و کمّی کردنِ پوزیسیونهای نسبتا ساده شروع خواهیم کرد تا برسیم ب پوزیسیونهای بسیار پیچیده و حتی وحشی. خودمون ب فاکتورهای کیفی موجود در پوزیسیونها نمره خواهیم داد و در اخر، نتیجه خودمون رو با ارزیابی انجینها مقایسه خواهیم کرد.

✔️✔️✔️ اگر مباحث ما رو تا اینجا با دقت دنبال کرده باشید، بهتون قول میدم ک از شباهت بین عددی ک خودمون بدست خواهیم آورد با عددی ک انجین ب ما نشون میده، کاملا حیرتزده بشید!!!


ب پوزیسیون زیر نگاه کنید. میخوایم با منطق انجینها این پوزیسیون رو ارزیابی کنیم و بهش عدد بدیم.


سرگیسیان-برگادزه
شیکاگو ۲۰۱۴
نوبت با سفید
سرگیسیان در دنیای شطرنج، بیشتر ب خاطر اینکه دستیار آرونیان هست، مشهوره اما خودش هم بازیکن بسیار نیرومندیه و اوج ریتینگش حدود ۲۷۰۰ بوده.



بیایید طبق فاکتورهای هفتگانه‌ای ک الان بهش اشاره کردیم، این پوزیسیون رو ارزیابی کنیم. اما قبل از اون باید دو تا چیز رو از الان برای همیشه بین خودمون قرارداد کنیم:


✔️۱. ما ازین ب بعد در این کانال، آستانه برتری جزئی رو ۰.۳۰، آستانه برتری واضح رو ۰.۷۵ و آستانه برتری برنده رو ۱.۵ واحد پیاده در نظر خواهیم گرفت.

✔️۲. ما در این کانال، برای یکسان شدن و استاندارد شدنِ مباحثمون، فقط از دو انجین کومودو و استاکفیش (ب تناسب موقعیت، یا از اولی یا از دومی یا هر دو) استفاده خواهیم کرد. البته استفاده ازین دو انجین، ۱ دلیل عملی هم داره: مطالعات و تجربه من با این دو تا انجین بیشتر بوده و با الگوریتمهای محاسباتی و ارزیابیشون بیشتر آشنا هستم. البته ی مساله دیگه هم هست:
این دو انجین، همیشه جزو ۵ انجین برتر دنیا هستن و دقت و قدرت واقعا بالایی دارن.


خب با این حساب

۱. از نظر متریال، سفید ۱+ واحد پیاده از سیاه جلوه.

۲. هیچ بازیکنی تهدیدهای خطرناک تاکتیکی نداره، اما سیاه میتونه علیه پیاده‌های e2 و b2 سفید اعمال فشار کنه، هر چند ک ب راحتی قادر ب گرفتن اونها نخواهد بود(اگر اساسا گرفتنی در کار باشه). خب ب نظرتون ب این فشار و ابتکارعمل سیاه چ نمره‌ای بدیم؟ آیا ب نظرتون این فشار ب اندازه‌ای هست ک بخوایم براش ب اندازه ی برتری جزئی ارزش قائل بشیم و عددی از ۰.۳۰ تا ۰.۷۵ بهش اختصاص بدیم؟

ی کم فکر کنید. حد بالاییِ برتری جزیی یعنی ۰.۷۵ قطعا برای ی همچین فشاری ک قابل دفاع هم هست، خیلی زیاده، حتی شاید ۰.۳۰ هم زیاد باشه، چون سیاه فقط فشار داره و ن یک برتری دندونگیر. حتی ب لحاظ تئوریک، میدونیم ک اینجور ابتکار عمل‌ها رو میشه در میان‌مدت یا درازمدت، با دفاع درست و منطقی خنثی کرد. ب هر حال ب نظر میاد ک اگر بخوایم فشار سیاه رو دست کم بگیریم عدد ۰.۲۰ مناسبه ولی اگر کسی بخواد دست بالا هم بگیره هیچ ایرادی نداره و میشه ۰.۳۰ رو هم در نظر گرفت.

✔️نکته:
گمون نکنید ک اینجور نمره‌دادنهای ما، غیردقیقه و سیستمها یا روشهای جادویی وجود داره ک یک "عدد درست و قطعی" رو ب ما عَرضه میکنه. ن، ب هیچ وجه.
شما حتی اگر همین پوزیسیون واحد رو ب انجینهای کومودو، استاکفیش، هودینی و فریتز بدید، ۴ تا عدد متفاوت (ولی البته نزدیک ب هم) بهتون خواهند داد. هر انجینی برای خودش یک سری جدولهای ارزیابی پوزیسیونی داره ک با انجینهای دیگه، مقداری متفاوته.

خب برگردیم سراغ کار خودمون. حالا باید چکار کرد؟ ۰.۲۰ رو در نظر بگیریم یا ۰.۳۰ رو؟؟

✔️پاسخ:
هیچکدوم! بلکه میانگین اونها رو ک میشه ۰.۲۵ در نظر میگیریم.

✔️✔️✔️اگر این نحوه نمره‌دادن من، براتون ی مقدار نامانوس و غریب یا حتی غیرقابل فهمه، ب هیچ وجه نگران نباشید و ناامید هم نشید. حوصله کنید و صرفا بحث رو پا ب پای من بیاید. روش کار، کم‌کم دستتون میاد و خودتون هم خواهید تونست همین نمره‌گذاریها رو انجام بدید...

۳. امنیت شاهها کمابیش یکسانه. درسته ک پیاده‌های جناح شاه سفید از جای اولیه خودشون یک مقدار جابجا شدن اما اولا جناح شاه سفید دارای ۴ پیاده است ک برای شاه سفید، پوشش خوبی رو فراهم کرده و ثانیا تعداد سوارهای روی صفحه، کمتر از اونیه ک با وضعیت فعلی، بشه ب شاهها مستقیما حمله کرد.
پس این یک فاکتور هیچ.

۴. در مورد خطوط باز باید بگیم ک سیاه ستونهای a و b و e رو برای رخ و وزیرش در اختیار داره. شاید بگید ما در بحث تهدیدها ک این فاکتور رو ب حساب آوردیم، آیا باید دوباره اون رو لحاظ کنیم؟
جواب ی بله محکم و بلنده. سیاه از طریق این ۳ ستون، هم تهدیداتی علیه پیاده‌های سفید ایجاد کرده و میکنه و هم نفسِ در اختیارداشتنِ این خطوط باز، براش مزیت محسوب میشه، مثلا در اختیار داشتن این ۳ ستون، قدرت مانور و بُردِ سوارهاش رو زیاد کرده. اوکی؟

خب کارمون رو ادامه میدیم.
اینجا هم ب نظر میاد ک همون ۰.۲۵ مناسب باشه اما چون پیاده d سیاه، فیل سیاه رو مسدود کرده، ی ۰.۱۵ از این نمره کم میکنیم.
پس نتیجه خطوط باز، میشه ۰.۱۰+ ب نفع سیاه


ادامه دارد....

در صورت مفید بودن پست از دکمه استفاده کنید.

مجموعه انجمن شطرنج ایران

سایت
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.


کانال
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.


گروه
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.


انجمن شطرنج ایران را به دوستان خود معرفی کنید.